Tuna; Kıyılarında atalarımızın at koşturduğu, Türk zaferleriyle dolup taşan anılar nehri Tuna, Avrupa’nın en eski, en işlek su yolu ve Avrupa’nın can damarıdır.

Tuna Okyar’da 17 Mayıs 2014 Cumartesi günü öğle saatlerinde aliemize katılan, Nurbanu-M. Murat Okyar çiftinin ilk çocukları ve dedesi olduğum ikinci torun.

Türk tarihinin ve Avrupa’nın en önemli nehirlerinden biri olan Tuna, Almanya’nın güneyinde yer alan Schwarzwald (Kara Ormanlar) bölgesinde doğar. İsmini Roma Nehir Tanrısı olan Danuibius ya da Danube’den alan nehir, doğduğu noktadan itibaren Karadeniz’e dökülene kadar Almanya, Avusturya, Slovakya, Macaristan, Hırvatistan, Sırbistan, Bulgaristan, Romanya, Moldova ve Ukrayna olmak üzere tam 10 ülkeden geçer.

Hazar Denizi’ne dökülen Volga’dan sonra Avrupa’nın en büyük nehri sayılan Tuna kıyılarında yer alan bazı şehirler şunlardır:

Almanya: Ulm, Regensburg, Passau

Avusturya: Linz, Viyana

Slovakya: Bratislava

Macaristan: Estergon, Budapeşte, Mohaç

Sırbistan: Belgrad

Bulgaristan: Niğbolu, Rusçuk, Silistre

Ukrayna: İsmail

Tuna nehrinin diğer isimleri ise şöyledir;

Danubius- Latince

Donau- Almanca

Dunaç- Çek dili

Duna- Macarca

Dunav- Sırpça

Dunarea- Rumence

Doğum yeri olan Kara Ormanlar’da,  Brege ve Brigach ırmaklarının Donaueschingen’de buluşması ile buluşması ile doğan Tuna, bu 10 ülkeyi geçerken 2,888 kilometre yol alır. Ancak bu iki nehrin birleşerek Tuna’yı oluşturduğu noktadan itibaren denize döküldüğü Ukrayna’nın Sulina Limanı’na kadar olan  kadar kat ettiği yola bakacak olursak, bu mesafenin yaklaşık 2779 kilometre olduğunu görülür.

Yapı itibari ile Tuna üç kısımda incelenir. Kaynağından Göynü’ye kadar olan ve “Yukarı Tuna” olarak adlandırılan bölüm 988 kilometre, “Orta Tuna” olarak adlandırılan ve Göynü’den Turna Severin’e kadar olan bölüm 860 kilometre ve “Aşağı Tuna” olarak adlandırılarak Turna Severin’den Sulina Limanı’na kadar olan bölüm ise 931 kilometredir.

Tuna Havzası’nın yüzölçümü yaklaşık 817.000 km², uzunluğu 1690 km, eni 820 km’dir. Bu bölge içinde yaklaşık 120 kadar ırmak ve nehir sürekli olarak Tuna’yı besler. Bunların arasınd Avrupa’nın önemli su yollarından olan İnn (505 km), Drava (894 km), Tizsa (966 km), Sava (861 km), Morava (563 km), Olt (542 km), Siret (726 km) ve Prut (950 km) gibi nehirler yer alır.

Türk tarihinde adına pek çok şiirler yazılan ve Osmanlı döneminin en önemli nehirleri arasında yer alan Tuna ile ilgili en ünlü şiirlerden biri ise ünlü şairimiz Yahya Kemal Beyatlı’nı yazdığı şiirdir.

*****

Bin atlı akınlarda çocuklar gibi şendik,

Bin atlı o gün dev gibi bir orduyu yendik,

Haykırdı ak tolgalı beylerbeyi ‘İlerle’

Bir çığ gibi geçtik Tuna’dan kafilelerle,

 

Şimşek gibi atıldık bir semte yedi koldan,

Şimşek gibi Türk atlarının geçtiği yoldan,

Bir gün yine doludizgin atlarımızla,

Yerden yedi kat arşa kanatlandık o hızla,

 

Cennette o gün gülleri açmış görürüz de,

Hala o kızıl hatıra gitmez gözümüzde,

Bin atlı akınlarda çocuklar gibi şendik,

Bin atlı o gün dev gibi bir orduyu yendik.